1. Mục đích, ý nghĩa của Luật Phòng, chống rửa tiền năm 2022
Luật Phòng, chống rửa tiền năm 2022 được Quốc hội khóa XV thông qua ngày 15/11/2022, có hiệu lực từ ngày 01/3/2023, thay thế Luật Phòng, chống rửa tiền năm 2012. Luật ra đời nhằm nâng cao hiệu quả công tác phòng ngừa, phát hiện, ngăn chặn và xử lý hành vi rửa tiền, đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế và bảo đảm an ninh tài chính – tiền tệ quốc gia.
Luật 2022 kế thừa, sửa đổi, bổ sung nhiều quy định quan trọng để khắc phục bất cập, đồng thời bảo đảm tương thích với các khuyến nghị của Lực lượng đặc nhiệm tài chính quốc tế (FATF), góp phần củng cố uy tín của Việt Nam trong hệ thống tài chính toàn cầu.
2. Một số nội dung cơ bản của Luật
- Mở rộng phạm vi điều chỉnh và đối tượng báo cáo:
Ngoài các tổ chức tài chính như ngân hàng, bảo hiểm, chứng khoán, Luật bổ sung thêm các tổ chức cung cấp dịch vụ trung gian thanh toán, sàn giao dịch bất động sản, công ty đấu giá, kinh doanh trò chơi có thưởng, tài sản ảo, tiền ảo,… nhằm bao quát đầy đủ các lĩnh vực có nguy cơ rửa tiền cao. - Tăng cường biện pháp nhận biết và xác minh khách hàng:
Quy định cụ thể về việc xác định chủ sở hữu hưởng lợi, cập nhật thông tin định kỳ, áp dụng biện pháp nhận biết khách hàng trong các trường hợp nghi ngờ, hoặc khi thực hiện giao dịch có giá trị lớn. - Kiểm soát giao dịch đáng ngờ và báo cáo bắt buộc:
Các tổ chức, cá nhân thuộc đối tượng báo cáo phải theo dõi, phát hiện và gửi báo cáo giao dịch đáng ngờ, giao dịch có giá trị lớn, giao dịch phức tạp hoặc không có mục đích rõ ràng đến Cục Phòng, chống rửa tiền – Ngân hàng Nhà nước Việt Nam. - Cơ chế chia sẻ, trao đổi thông tin:
Luật quy định rõ thẩm quyền, trách nhiệm phối hợp giữa các bộ, ngành, cơ quan có liên quan trong việc thu thập, xử lý và chia sẻ thông tin nhằm nâng cao hiệu quả điều tra, truy tố, xét xử tội phạm rửa tiền và tội phạm nguồn. - Tăng cường quản lý rủi ro và tuân thủ quốc tế:
Các tổ chức báo cáo phải đánh giá mức độ rủi ro rửa tiền trong hoạt động của mình, xây dựng chính sách nội bộ và áp dụng biện pháp phù hợp; đồng thời, Việt Nam cam kết tuân thủ các chuẩn mực quốc tế trong phòng, chống rửa tiền và tài trợ khủng bố.
3. Các văn bản hướng dẫn thi hành
Để triển khai thi hành Luật, Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước đã ban hành nhiều văn bản hướng dẫn, bao gồm:
- Nghị định số 19/2023/NĐ-CP ngày 28/4/2023 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Phòng, chống rửa tiền.
Nghị định quy định rõ danh mục đối tượng báo cáo; ngưỡng giá trị giao dịch phải báo cáo; quy trình nhận biết khách hàng; cơ chế chia sẻ thông tin và hợp tác quốc tế trong phòng, chống rửa tiền. - Thông tư số 09/2023/TT-NHNN ngày 28/7/2023 của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam hướng dẫn thực hiện một số quy định của Luật và Nghị định số 19/2023/NĐ-CP.
Thông tư hướng dẫn cụ thể về chế độ báo cáo, biểu mẫu, quy trình gửi báo cáo giao dịch đáng ngờ, giao dịch có giá trị lớn; quy định về đào tạo, kiểm tra nội bộ, lưu trữ hồ sơ và bảo mật thông tin. - Thông tư số 17/2023/TT-BTC ngày 30/11/2023 của Bộ Tài chính quy định phòng, chống rửa tiền trong lĩnh vực kinh doanh bảo hiểm, chứng khoán và trò chơi có thưởng.
(Quét mã QR để truy cập tài liệu phổ biến
Luật Phòng, chống rửa tiền năm 2022 và các văn bản hướng dẫn thi hành.)