(Phóng sự phát thanh) Xe ô tô kinh doanh chở trẻ em mầm non, học sinh phải sơn màu vàng đậm

An toàn giao thông học đường luôn là mối quan tâm hàng đầu của xã hội. Từ ngày 1/1/2025, Nghị định số 151/2024/NĐ-CP của Chính phủ đã chính thức có hiệu lực, quy định xe ô tô kinh doanh vận tải chở trẻ em mầm non, học sinh phải được sơn màu vàng đậm, có biển báo nhận diện cùng nhiều yêu cầu an toàn kèm theo. Đến nay, sau gần 9 tháng triển khai, quy định này đã bước đầu đi vào cuộc sống, mang lại những tín hiệu tích cực. 

Nghị định số 151/2024 của Chính phủ  quy định xe ô tô kinh doanh vận tải chở trẻ em mầm non, học sinh phải được sơn màu vàng đậm.  Những xe ô tô kinh doanh vận tải chuyên chở trẻ em mầm non hoặc học sinh — tức là những xe đăng ký kinh doanh vận tải, đưa đón trẻ em từ trường hoặc điểm quy định.  Ngoài ra, có cả xe kinh doanh vận tải kết hợp với hoạt động đưa đón trẻ em, học sinh — ví dụ xe hợp đồng hay dịch vụ đưa đón học sinh do các trường hay đơn vị bên ngoài cung cấp.

Từ ngày 1/1/2025, tất cả những xe ô tô kinh doanh vận tải chuyên chở trẻ em mầm non hoặc học sinh phải được sơn màu vàng đậm phủ bên ngoài thân xe.  Và trên xe phải có biển báo dấu hiệu nhận biết là “xe chuyên dùng chở trẻ em mầm non, học sinh” đặt ở mặt trước và hai bên cạnh trên cửa sổ.

Theo quy định, xe loại này nếu “kinh doanh vận tải kết hợp với hoạt động đưa đón trẻ em mầm non, học sinh” thì không bắt buộc sơn màu vàng đậm toàn bộ xe như loại chuyên chở. Nhưng vẫn phải có biển báo dấu hiệu nhận biết.

Nhiều nước trên thế giới như Mỹ sử dụng màu vàng đậm cho xe buýt chở học sinh từ nhiều năm trước, vì dễ nhận biết trong điều kiện sương mù, mưa, trời tối, ánh sáng yếu.

Màu vàng đậm tác động mạnh với mắt người nhìn, giúp người tham gia giao thông phát hiện xe chở trẻ em/học sinh nhanh hơn, giảm nguy cơ va chạm.

 Ngoài việc sơn màu và biển báo nhận biết, Nghị định số 151/2024 của Chính phủ  còn đặt ra các yêu cầu khác để đảm bảo an toàn cho trẻ em trên xe: 

• Xe phải có thiết bị ghi hình ảnh trẻ em, và thiết bị cảnh báo, chống bỏ quên trẻ em trên xe.
• Niên hạn sử dụng xe không quá 20 năm.
• Xe chở trẻ em mầm non hoặc học sinh tiểu học phải có dây đai an toàn phù hợp với lứa tuổi hoặc sử dụng ghế ngồi phù hợp với lứa tuổi.
• Khi đưa đón trẻ em mầm non, học sinh tiểu học phải bố trí tối thiểu 01 người quản lý trên mỗi xe ô tô để hướng dẫn, giám sát, duy trì trật tự và bảo đảm an toàn cho trẻ em mầm non, học sinh tiểu học trong suốt chuyến đi. Trường hợp xe từ 29 chỗ trở lên (không kể chỗ của người lái xe) mà chở từ 27 trẻ em mầm non và học sinh tiểu học trở lên phải bố trí tối thiểu 02 người quản lý trên mỗi xe ô tô. Người quản lý, người lái xe có trách nhiệm kiểm tra trẻ em mầm non, học sinh tiểu học khi xuống xe; không được để trẻ em mầm non, học sinh tiểu học trên xe khi người quản lý và người lái xe đã rời xe.
• Người lái xe phải có tối thiểu 2 năm kinh nghiệm lái xe vận tải hành khách.

Theo quy định của  Nghị định số 151/2024 thì nếu xe không có màu sơn theo quy định hoặc không có biển báo dấu hiệu nhận biết, thì sẽ bị xử phạt. Cụ thể:

Mức phạt đối với cá nhân: 4.000.000 đồng đến 6.000.000 đồng nếu điều khiển xe không có màu sơn đúng quy định.

Đối với tổ chức kinh doanh vận tải: mức phạt cao hơn, khoảng 8.000.000 – 12.000.000 đồng.

Ngoài ra, tổ chức, cá nhân kinh doanh vận tải buộc thực hiện đúng quy định về màu sơn.

Nhà trường hay các phụ huynh học sinh có thể yêu cầu đơn vị vận tải hoặc trường học cung cấp hình ảnh hoặc nói rõ là xe đã được sơn màu vàng đậm, có biển báo dấu hiệu nhận biết.  

Kiểm tra xem xe có các thiết bị an toàn như dây đai phù hợp, ghế trẻ em nếu tiểu học, thiết bị ghi hình ảnh, cảnh báo bỏ quên trẻ em.

Liên hệ cơ quan chức năng — như CSGT, thanh tra giao thông hoặc Sở Giao thông Vận tải, tùy địa phương — nếu phát hiện vi phạm.

Ngân sách để sơn lại xe, lắp các thiết bị ghi hình ảnh, chống bỏ quên trẻ em… đôi khi là gánh nặng với các trường tư hoặc đơn vị nhỏ.Thủ tục đăng ký, cấp lại giấy tờ (nếu màu xe thay đổi ảnh hưởng đến đăng ký, đăng kiểm) có thể phức tạp và mất thời gian.

Việc tuyên truyền, nhận thức của nhà trường, lái xe, phụ huynh chưa đồng đều; nhiều nơi chưa rõ quy định cụ thể hoặc chưa có hướng dẫn chi tiết từ cơ quan chức năng địa phương.

Chính phủ, các cơ quan nhà nước đã có giải pháp gì để hỗ trợ, thúc đẩy việc thực hiện quy định này theo hướng dẫn từ Nghị định 151/2024, Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ để làm căn cứ pháp lý.Các cơ quan quản lý giao thông, công an, Sở GTTT sẽ phối hợp để kiểm tra, giám sát thực hiện; có thể tổ chức ký cam kết, khảo sát xe của trường học.Tuyên truyền tới phụ huynh, nhà trường để nâng cao nhận thức; hỗ trợ đơn vị vận tải, trường học trong việc thay đổi màu sơn, trang bị thiết bị bảo đảm an toàn.

điều quan trọng nhất mà mỗi phụ huynh, trường học hoặc chủ xe cần nhớ để đảm bảo an toàn cho trẻ em khi sử dụng xe đưa đón học sinh:

• Phụ huynh nên kiểm tra xem xe chở con mình có đáp ứng các yêu cầu quy định: màu sơn, biển nhận biết, thiết bị an toàn, quản lý người trên xe, theo quy định luật.
• Trường học cần xây dựng quy trình an toàn rõ ràng: ai là người quản lý, đánh giá xe trước mỗi chuyến đi, đảm bảo tài xế có đủ kinh nghiệm, thiết bị đầy đủ, không để trẻ em bị bỏ quên, giám sát chặt chẽ khi lên xuống xe.
• Chủ xe, đơn vị vận tải cần thực hiện đầy đủ các quy định để tránh bị xử phạt, đồng thời để nâng cao chất lượng dịch vụ và sự tin cậy từ phụ huynh.