Bộ Tư pháp ban hành Thông tư 15/2025: Đẩy mạnh tiếp cận pháp luật tại cấp xã

Ngày 11/9/2025, Bộ Tư pháp đã ban hành Thông tư số 15/2025/TT-BTP, hướng dẫn thực hiện Quyết định số 27/2025/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về tiêu chuẩn xã, phường, đặc khu đạt chuẩn tiếp cận pháp luật. Có hiệu lực từ ngày 1/1/2026 và thay thế Thông tư 09/2021/TT-BTP, văn bản này đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc nâng cao nhận thức và đảm bảo quyền tiếp cận pháp luật của người dân tại cấp cơ sở.

Tiêu chí cụ thể, minh bạch

Để đảm bảo tính rõ ràng và thống nhất, Thông tư 15 quy định chi tiết các tiêu chí và mức độ đạt chuẩn tiếp cận pháp luật tại Phụ lục I, tập trung vào ba nhóm chính:

Ban hành văn bản quy phạm pháp luật: Các nghị quyết của Hội đồng nhân dân và quyết định của Ủy ban nhân dân cấp xã phải được ban hành đúng thẩm quyền, đúng thời hạn và không vi phạm pháp luật (đạt 100%). Hơn nữa, việc kiểm tra, xử lý văn bản cũng được yêu cầu đạt tỷ lệ tuyệt đối, đảm bảo tính hợp pháp và minh bạch trong mọi quy trình.
Phổ biến, giáo dục pháp luật: Ngoài ra, các địa phương phải công khai đầy đủ, kịp thời và chính xác danh mục thông tin bắt buộc cũng như thông tin công dân được tiếp cận có điều kiện. Kế hoạch phổ biến pháp luật hàng năm cần hoàn thành 100%, đồng thời ứng dụng công nghệ số trong ít nhất hai hoạt động tuyên truyền. Đặc biệt, tối thiểu 90% tuyên truyền viên phải được tập huấn, cùng với đó là đảm bảo nguồn lực và kinh phí đầy đủ cho công tác này.Cán bộ khu phố Hồng Hải 7, phường Hạ Long, kiểm tra thực tế công trình hiến đất mở rộng đường, nắm dư luận để hạn chế phát sinh mâu thuẫn.
Hòa giải cơ sở: Không chỉ vậy, công tác hòa giải được chú trọng với yêu cầu 100% vụ việc thuộc phạm vi được tiếp nhận và giải quyết, trong đó ít nhất 85% phải hòa giải thành công. Các tổ hòa giải cần được kiện toàn, hỗ trợ kinh phí và tập huấn đầy đủ, kết hợp với sự phối hợp hiệu quả từ các tổ chức, cá nhân liên quan để nâng cao hiệu quả.

Hồ sơ và trách nhiệm rõ ràng

Nhằm hỗ trợ quá trình đánh giá minh bạch, Thông tư cung cấp 05 mẫu hồ sơ tại Phụ lục II, bao gồm văn bản đề nghị, báo cáo tự đánh giá, tổng hợp ý kiến, biên bản họp và quyết định công nhận. Những mẫu này đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo tính thống nhất và minh bạch trong quy trình đánh giá.

Về phân công trách nhiệm, Bộ Tư pháp chịu trách nhiệm chỉ đạo, hướng dẫn và kiểm tra thực hiện. Trong khi đó, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh và Sở Tư pháp đảm nhiệm việc tổ chức, tổng hợp và báo cáo kết quả. Đồng thời, Ủy ban nhân dân cấp xã tự đánh giá và báo cáo, thể hiện tính chủ động trong triển khai. Hơn nữa, người dân và tổ chức được khuyến khích tham gia giám sát, phản ánh và khiếu nại nếu phát hiện sai phạm, tạo nên một cơ chế giám sát toàn diện.

Ý nghĩa và kỳ vọng

Với những quy định chặt chẽ, Thông tư 15/2025 được kỳ vọng sẽ tạo ra bước ngoặt trong việc nâng cao chất lượng quản lý nhà nước và đảm bảo quyền tiếp cận pháp luật tại cấp xã. Nhờ các tiêu chí cụ thể, việc ứng dụng công nghệ số và tăng cường hòa giải cơ sở, văn bản này không chỉ giúp người dân dễ dàng tiếp cận thông tin pháp luật mà còn góp phần xây dựng một xã hội công bằng, minh bạch.

Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, các đơn vị thuộc Bộ Tư pháp và các cơ quan liên quan được yêu cầu nghiêm túc thực hiện Thông tư, đảm bảo hiệu quả triển khai từ ngày 1/1/2026. Chính vì vậy, đây là cơ hội để các địa phương khẳng định vai trò trong việc đưa pháp luật đến gần hơn với người dân, đặc biệt tại các khu vực nông thôn và vùng sâu, vùng xa.

File đính kèm:

Thông tư số 15/2025/TT-BTP, hướng dẫn thực hiện Quyết định số 27/2025/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về tiêu chuẩn xã, phường, đặc khu đạt chuẩn tiếp cận pháp luật.pdf